Waarom Rotterdam kiest voor verplicht register voor jongerenwerkers

Rotterdam is de eerste gemeente die het register Kinderwerkers / Jongerenwerkers verplicht stelt voor de kinder- en jongerenwerkers die in de stad willen werken. Arjen Goedendorp en Iris Mattie zijn beleidsadviseurs Jeugd bij de gemeente Rotterdam. In dit interview vertellen zij waarom Rotterdam voor dit register koos en hoe dat in zijn werk ging.

Hoe kwamen jullie tot het besluit om het register Kinderwerkers / Jongerenwerkers mee te nemen in de aanbesteding voor jongerenwerk?

Dat besluit heeft een hele voorgeschiedenis. Vanaf 2015 investeert Rotterdam in een nieuw jeugdbeleid. Het toen vastgestelde beleidskader voor Jeugd ‘Rotterdam Groeit’ gaat uit van helder geformuleerde, specifieke en meetbare doelen voor talentontwikkeling, veiligheid en gezondheid. Om samenhang tussen die doelen te versterken is samen met het NJI het factorenmodel voor jeugd ontwikkeld; dit model biedt een wetenschappelijke basis voor de keuzes die worden gemaakt. Daarbij hoorde ook een nieuwe wijze van werken. Samen met de Rotterdamse aanbieders hebben wij de afgelopen jaren verder vormgegeven aan een passende methodiek en is veel geïnvesteerd in ‘evidence based’ interventies. We werkten toen met een Rotterdams keurmerk voor jongerenwerk, maar dit keurmerk paste onvoldoende bij de nieuwe opdrachten. We zochten naar een manier om de kwaliteit nog beter te kunnen borgen. Ook binnen het sociaal domein werd nagedacht over hoe je de professionals meer ruimte geeft om hun vak vorm en inhoud te geven, onder meer met de oprichting van dit register. We zagen daarin elementen terug die voor ons belangrijk zijn, bijvoorbeeld de nadruk op leren en verbeteren en de aparte registraties voor kinder- en jongerenwerkers.

Wat is er anders aan de nieuwe welzijnsopdracht?

In de zomer van 2021 heeft het college een nieuwe visie op het jeugdwerk vastgesteld. Daarin heeft Rotterdam meer aandacht voor preventie en zetten we een nieuwe stap in impact gedreven werken. We onderscheiden aparte rollen voor Kinderwerk, Tienerwerk en Jongerenwerk. We dagen jeugdprofessionals hiermee meer uit in hun professionaliteit, we werken methodisch en met ‘evidence based’ interventies. We willen preventief werken. Daarvoor moeten we vroeg in contact staan met kinderen, tieners en jongeren. Dat betekent voor hun 14^de levensjaar aanwezig zijn. Daarmee proberen we ook een bijdrage te leveren aan het drukken van de hoge kosten van de jeugdhulp en WMO. Om maatschappelijke vraagstukken/problemen van de jeugd doelgroep zo goed mogelijk in kaart te brengen, maken we gebruik van de methodiek ‘Impact in de wijk’ waarbij er data uit het factorenmodel wordt gebruikt.

Wat is de methodiek Impact in de Wijk?

Impact in de Wijk is een methodiek waarmee we per wijk of gebied zorgen voor inzet die past bij de gesignaleerde maatschappelijke problemen in die wijk. We maken hiervoor gebruik van data (zowel kwantitatieve als kwalitatieve data) en van onze netwerkpartners in de wijk. Wij toetsen bij hen of de inzichten vanuit de data ook in de praktijk gesignaleerd worden. Deze methodiek helpt ons vervolgens om een afweging te maken aan welke maatschappelijke problemen we gaan werken en welke inzet daarvoor nodig is. Daarbij worden we geholpen door het factorenmodel. Dit model is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, en geeft aan welke factoren een positief (beschermende factor) of negatief (risico factor) effect heeft op de ontwikkeling van een jeugdige en zijn omgeving. Hiermee kunnen we passende inzet plegen bij de gestelde maatschappelijke problemen. Stedelijke hebben we gesignaleerd dat als inzet een bijdrage levert aan de factoren ‘sociaal emotionele ontwikkeling’, ‘schoolsucces’ en ‘een positief pedagogisch opvoedklimaat’, dit een positieve bijdrage heeft voor diverse maatschappelijke resultaten in de wijk. Op deze drie factoren zal de inzet van het jeugdwelzijn dan ook een bijdrage leveren.

Waarom is gekozen voor methodische en Evidence based interventies?

Zoals aangegeven is Impact in de Wijk de methodiek waarbij we maatschappelijke problemen detecteren en oplossen. Om te zorgen dat de welzijnspartijen een passende bijdrage leveren aan de maatschappelijke problemen, hebben we opgenomen dat er met methodische en veelal ‘evidence based’ interventies gewerkt dient te worden. Dat betekend dat het effectief bewezen interventies zijn, aangetoond door onderzoek. Hiervoor heb je ook professionals nodig die daarmee kunnen werken, de competenties die binnen het registerplein worden gesteld aan de jeugdwerkers sluiten hier naadloos bij aan.

Hoe is het register opgebouwd?

De jeugdwerkers gaan aan de slag met de verplichte competenties die gesteld zijn binnen het register en stellen een plan samen waarin ze kiezen met welke vaardigheden ze aan de slag willen gaan. De competenties zijn verdeeld in drie categorieën: ‘streetwise’, ‘booksmart’ en ‘systeemsensitief’. Het register is niet alleen van waarde voor het individu, maar ook voor het hele team. Het is geen afvinklijstje maar een hulpmiddel waarmee je laat zien dat dit een vak is waar je specifieke kwaliteiten voor in huis moet hebben. Het is een vorm van professionalisering die het beroep ook verdient.

Lees hier meer over de competenties in het register Kinderwerkers / Jongerenwerkers

Waarom kiezen jullie voor verplichte registratie van Rotterdamse kinder- en jongerenwerkers?

Tijdens de vorige aanbestedingsperiode waren er wisselende beelden over wat het welzijnswerk allemaal moest doen en waaraan moest worden voldaan. Dit maakte het lastig voor het jeugdwerk om eraan te voldoen. Dat hebben we aangepast door een duidelijke opdracht te formuleren. Om de kwaliteit en professionaliteit te waarborgen, hebben we onder andere gekozen voor registratie in het register Kinderwerkers / Jongerenwerkers van Registerplein.

Met het welzijnswerk, willen we een stedelijk bijdrage leveren aan de factoren ‘sociaal emotionele ontwikkeling’, ‘positief pedagogische opvoedklimaat’ en ‘schoolsucces’. Die per wijk wordt ingevuld op de manier die het beste past bij de wijk.

Om zowel de kwaliteit van het werk als de opdracht van het welzijnswerk goed te laten landen in wijken, is gekozen voor een langere opdracht van 10 jaar. Op deze manier gun je ook de jeugd de tijd om met de jeugdwerkers betekenisvolle relaties op te bouwen.

Welke effect heeft de corona periode gehad op het jongerenwerk?

In coronatijd werd het werk van jongerenwerkers ineens zichtbaar, zij waren één van de weinige partijen die in contact met de doelgroep bleven, onder andere door zich nog meer te richten op de onlinewereld via TikTok en Instagram. De meerwaarde van het welzijnswerk werd voor iedereen duidelijker. Zo konden jeugdwerkers snel inspelen op de onrust rondom de coronarellen in januari 2021.

Tot slot, kan Rotterdam een voorbeeld zijn voor andere steden?

We zijn als Rotterdam ons op diverse vlakken aan het ontwikkelen, om zo de Rotterdammer nog beter te kunnen ondersteunen. Dat doen we middels de data gedreven werkmethodiek Impact in de wijk. En het formuleren van een opdracht die daarop aansluit. Het contracteren van diverse welzijnspartijen, waarvan we de professionaliteit en kwaliteit waarborgen met een registratie binnen het Registerplein voor kinder- en jongerenwerk. Daarin hopen wij een bijdrage te leveren aan het positionering en zichtbaarheid van het jeugdwerk in heel Nederland.

Lees hier meer over het register Kinder- en Jongerenwerkers.